چند اصل حیاتی که باید در جوشکاری بدانید

جوشکاری یکی از حرفه هایی است، که امروزه در کنار درآمد بالایی که داشته اما نیاز به مهارت و تخصص بسیار بالایی نیز دارد.

در این رشته نیاز است تا جوشکار دارای دید کلی و خوبی نسبت به اصول شیمی، فیزیک و متالوژی باشد.

برخی مهارت لازم را با شرکت در دوره های آموزشی به دست می آورند و برخی دیگر نیز این مورد را به صورت آکادمیک یاد خواهند گرفت.

نکته مهم در جوشکاری، آشنایی با انواع جوش ها، تکنیک های جوش، روش های موجود، بازار کار و تجهیزاتی است که امروزه مورد استفاده قرار می گیرد.

در فرآیند جوشکاری شما دو یا چند قطع فلز را تحت دما و گرمای بالا به یکدیگر متصل می نمایید.

در این پروسه از ماده اتصال استفاده می شود که در اثر گرما ذوب شده و قطعات مختلف را به یکدیگر متصل می نماید.

تاریخچه این رشته شغلی به دوران یونانیان و مصریان باستان بازمی گردد، در آن زمان که شهرنشینی و ساخت و ساز افزایش یافت، از این روش برای اتصال فلزات و غیرفلزات استفاده می نمودند.

امروزه برای اینگونه اتصالات از روش های مختلفی در جوشکاری استفاده می شود که جوش با گاز اکسیژن، در حالت جامت، CO2 و غیره تنها بخشی از این موارد می باشد.

با توجه به اینکه اتصالات ناشی از جوشکاری بسیار قوی می باشند لذا می توان در صنعت شهرسازی، ساخت ماشین و مواردی از این قبیل از آن بهره برد.

انواع جوشکاری:

همانگونه که در بالا توضیح داده شد، برای جوشکاری لازم است تا محل اتصال را ذوب کده یا از مایع مذاب برای اتصال استفاده کرد. بر همین اساس انواع متفاوتی از جوشکاری پدیدار می شود که در زیر بیان شده اند:

نوع هیدروژنی:

در این نوع از جوشکاری، قطعات فلزی در فضایی که در آن مملو از هیدروژن می باشد توسط الکترود های مخصوص به یکدیگر متصل می شوند.

نوع بدون پوشش:

در این نوع، که می توان در فضای آزاد نیز از آن بهره برد، از هیچگونه پوشش گازی استفاده نمی شود. البته باید در نظر داشته باشید که الکترودها نیز به صورت کامل مصرف می شوند.

نوع قوس کربنی:

همانگونه که از نام این نوع جوش مشخص است برای جوش از الکترودهای کربنی و گاها مسی استفاده می شود.

 پوشش پودری:

در این جوش ها که بسیار شبیه به پوشش های بدون پودر است از پودر برای پوشش الکترودها استفاده می شود.

پوشش گازی:

برای جوش از الکترود هایی استفاده می شود که دارای پوششی از جنس گاز آرگان هستند.

جوشکاری برق:

در جوشکاری برق عموما از قوس الکتریکی به عنوان مولد گرما و دما استفاده می شود. این قوس دارای توان زیادی است و برای جوش های عظیم نیز پاسخگو است. اگر از این روش برای اتصال دو قطعه استفاده می نمایید، باید در نظر داشته باشید که الکترود های شما نیز می توانند به عنوان فلز مذاب مورد استفاده قرار گیرند. چنانچه سطح فلز شما دارای لایه اکسید باشد، تحت این نوع جوشکاری از بین خواهد رفت. البته باید توجه داشته باشید که در این نوع جوش از یک گاز یونیزه به نام پلاسما استفاده می نمایند تا اتصال در مدت زمان کوتاهی صورت پذیرد. اگر در این نوع از جوش ها از جریان برق مستقیم استفاده نمایید، خطر کمتری وجود خواهد داشت.

جوشکاری آرگون:

در جوشکاری بسیار مهم می باشد که شما برای هر نوع اتصالی از چه روشی استفاده نمایید، به عبارت دیگر باید توجه داشته باشید که با انتخاب یک روش نمی توانید هر نوع قطعی را به یکدیگر متصل سازید.

جوشکاری آرگون برای اتصال فلزاتی بکار برده می شود که فلزاد تحت فشار می باشند. اگر قصد دارید تا صفحات نازک و فلزات ظریف را به یکدیگر متصل نمایید، توصیه می شود از این جوش بهره ببرید. برای انواع جوش های مس و آلومینیوم و همچنین صنایعی چون پتروشیمی از جوشکاری آرگون استفاده می شود.

این نوع جوشکاری به تجهیزات بیشتر و تخصصی تری همچون منبع تغذیه مستقل، سیلندر حاوی گاز آرگون، شیلنگ مخصوص و سیم های خاص دارد. یکی از معایب این نوع جوشکاری، در گازهایی است که تولید می نماید. لذا اگر جوشکار در درازمدت در معرض گاز آرگان قرار گیرد، خطر ابتلا به مشکلات تنفسی وجود دارد.

جوشکاری CO2

یکی از مهمترین گازها و البته پرکاربرد ترین گازهایی که در جوشکاری استفاده می شود، گاز CO2 می باشد. دلیل مقبولیت این گاز، ارزان بودن نسبت به گازهای مشابه همچون آرگون می باشد. شما می توانید از طریق این نوع جوش انواع قطعات فولادی را به یکدیگر متصل نمایید لذا یک تکنیک فوق العاده کارآمد می باشد. برای جوشکاری های قوس الکتریکی استفاده از CO2 گزینه عالی محسوب می شود. یکی از مزیت های اصلی استفاده از این گاز برای جوشکاری به این خاطر می باشد که می تواند قوس الکتریکی و توان بالایی را ایجاد نماید.

این گاز می توانید توان قوس را در یک نقطه متمرکز نماید و جوش را متمرکز نماید تا اتصال به درستی انجام شود و با توجه به اینکه ویژگی اکسیداسیون را بر روی فلز کاهش می دهد، از روش های بسیار پر کاربرد است.

جوشکاری کاربید:

همانگونه که می دانید از قدیم برای اینکه دو فلز را به یکدیگر متصل نمایند از دمای بالایی که گاها به کمک لیزر ایجاد می گردید یا قوس الکتریکی و غیره استفاده می شد.

این عمل در فضای آزاد یا حتی در زیر آب و گاها خارج از اتمسفر زمین صورت می گرفت.

یک نوع از جوشکاری با نام جوشکاری با کاربید شناخته می شود که به جای استفاده از ماده لحیم کاربید یا تنگستن را به فلز دیگر متصل می نمایند.

یکی از دلایل مهمی که از کاربید استفاده می نمایند، به این خاطر است که تنگستن دارای دندانه های زیادی است و این امر موجب می شود تا در فلز محکم شده و اتصال سختی را ایجاد نماید.

با این کار دیگر نیاز نیست تا شما هزینه زیادی را بابت تهیه لحیم خرج نمایید. امروزه از این روش می توان انواع اره ها با تیغه های برنده را تولید نمود که گاها جای جوش آنها مشخص نمی باشد.

جوشکاری پلاستیک:

پس از آنکه در صنایع از پلاستیک بسیار استفاده شد، لذا صنعتگران به دنبال راهی بودند که بتوانند آنها را با یکدیگر متصل نمایند. از همین رو از جوشکاری پلاستیک استفاده نمودند.

در این نوع جوش لازم است تا مراحل کار خود را به صورت سه مرحله انجام دهید، ابتدا سطح کار خود را آماده کرده، سپس به آن گرما داده و در نهایت بر اثر فشار اتصال را برقرار نمایید.

در جوشکاری فلزی برای اتصال از الکترود استفاده می گردید اما در جوش پلاستیک به جای الکترود از میله های پلاستیکی استفاده می شود. در این حالت علاوه بر گرم نمودن دو سر قطعه، میله را ذوب می نمایند تا عامل اتصال دو قطعه مذکور باشد.

البته توجه داشته باشید که اگر دو قطعه ای که مایلید به یکدیگر متصل نمایید، دارای ضخامت زیادی است، از یک نازل اکستروژن بهره ببرید.

عموما برای جوش های بزرگ از این مورد استفاده می نمایند.

بازرسی جوش:

همانگونه که از نام این اصطلاح می توان متوجه شد، در بازرسی جوش هدف بررسی کیفیت جوشکاری می باشد.

لذا بررسی کیفیت نیاز به معیارهایی دارد که بر اساس آن می توان به انواع جوش ها می توان رتبه مناسب داد.

بر همین اساس دوره های بازرسی جوش از 6 جهت کیفیت جوشکاری را بررسی می نماید، بازرسی از طریق چشم، به کمک تست های مغناطیسی، تست نفوذ مایعات، انواع تست التراسونیک، تست های رادیو گرافی و همچنین تست امواج گردابی از این دست می باشند. در تمام این موارد که هر کدام دارای مدارک جداگانه ای هستند، کارشناس باید با مفهوم جوش و ویژگی های هر مورد آشنا باشد.

افرادی که در این حوزه دانش و تجربه لازم را دارند می توانند اقدام به دریافت مدرک cwi نمایند. خوشبختانه بازار کار این مورد هم اکنون بسیار خوب است و افراد زیادی نیز در این خصوص فعالیت می نمایند.

امروزه با گسترش فعالیت های صنعتی و ساختمانی افراد زیادی هستند که به رشته و مهارت جوشکاری علاقه نشان داده و وارد آن می شوند.

در دوره های آموزشی تلاش می شود تا هر آنچه که هنرجو نیاز دارد، توضیح داده شود که پس از ورود به بازار کار دچار مشکل نشود.

در حال حاضر با توجه به تعداد زیر بخش های مختلف این رشته لذا مفاد زیادی نیز برای آموزش وجود دارد که تنها برای علاقه مندان، بلکه برای مهندسین و ناظران نیز مهم می باشد.